วุฒิภาวะเป็นคุณสมบัติที่สำคัญต่อการใช้ชีวิตร่วมกับผู้อื่น และเป็นรากฐานสำคัญสำหรับ ความสุขและความสำเร็จที่ยั่งยืน เรามักได้ยินคำว่า วุฒิภาวะทางอารมณ์ วุฒิภาวะในการดำรงชีวิต วุฒิภาวะในการตัดสินใจ ฯลฯ
วุฒิภาวะหมายถึงอะไร บางคนอาจคิดว่าหมายถึงคนสูงอายุ แต่เราทราบดีว่าไม่ใช่แน่นอน ผู้สูงอายุควรจะมีวุฒิภาวะในการแสดงออก ไม่ว่าจะเป็นความคิด อารมณ์และการกระทำ เนื่องจาก ผู้มีอายุมากได้มีโอกาสผ่านประสบการณ์มากมายในชีวิตน่าจะนำประสบการณ์ต่างๆ ที่ได้เรียนรู้ มาแล้วสร้างวุฒิภาวะให้กับตนเอง แต่น่าเสียดายที่มันไม่ได้เป็นเช่นนั้นเสมอไป
คำว่า วุฒิภาวะ ตรงกับภาษาอังกฤษ Maturity แปลว่า ภาวะที่ได้รับการพัฒนาเต็มบริบูรณ์ คนนั้นมีคุณสมบัติ คุณภาพเต็มตัวในด้านบุคลิกภาพและพฤติกรรมด้านอารมณ์ ส่วนในภาษาไทย คำว่า "วุฒิ" แปลว่า ภูมิรู้ ความเจริญ ความงอกงาม ความเป็นผู้ใหญ่ และคำว่า "ภาวะ" แปลว่า ความมี ความเป็น ความปรากฏ ฉะนั้นในความหมายของคำว่า วุฒิภาวะ พอสรุปได้ว่าคือ ความมี ความเป็น ความปรากฏ ที่เป็นภูมิรู้ ความเจริญ ความงอกงาม ความเป็นผู้ใหญ่ทางบุคลิกภาพและพฤติกรรม ทางอารมณ์
บุคลิกภาพประการหนึ่งที่แสดงออกถึงความเป็นผู้มีวุฒิภาวะคือ ความตระหนักในความ รับผิดชอบ ผู้มีวุฒิภาวะเป็นผู้มีความรับผิดชอบสูงในทุกด้าน เช่น ความรับผิดชอบในหน้าที่การงาน ที่ทำอยู่ ความรับผิดชอบต่อชีวิตตนเองไม่ผลักภาระหน้าที่ที่เป็นของตนไปให้ผู้อื่น ความ รับผิดชอบต่อสังคม ความรับผิดชอบต่อครอบครัว ความรับผิดชอบต่อความเป็นศาสนิก ฯลฯ
เนื่องจากความจำกัดในหน้ากระดาษ ดังนั้นผมขอเน้นย้ำเป็นพิเศษเรื่องความรับผิดชอบ ต่อชีวิตตนเอง เราจะต้องตระหนักในความจริงว่า ความเจริญรุ่งเรืองหรือความตกต่ำ ความเป็น คนดีหรือคนเลว เป้าหมายชีวิตจะเป็นอะไรหรือไม่เป็นอะไร เราต้องเป็นผู้ตัดสินใจเลือกด้วยตนเอง การตอบสนองต่อแรงรบเร้า แรงกระตุ้น แรงเสียดสี เราเองจะต้องตัดสินใจอย่างผู้มีวุฒิภาวะ ไม่ใช่ปล่อยตัวปล่อยใจไปตามแรงชักนำหรือตามกระแสโลกาวิวัตน์
บุคคลที่ปัดความรับผิดชอบในชีวิตของตนเองจะเป็นคนโลเลและมองโลกในแง่ร้าย ชอบแก้ตัวและโยนความผิดให้กับผู้อื่น เช่น นักเรียนนักศึกษาแก้ตัวไม่ไปเรียนอ้างว่าอาจารย์ สอนไม่รู้เรื่อง แต่ถ้าเรามีความรับผิดชอบต่อตนเองจะต้องขวนขวายหาทางที่จะต้องรู้และเข้าใจ ให้ได้ เพราะถ้าปล่อยให้ความไม่รู้ดำเนินต่อไปผู้ขาดทุนคือตัวเรา เราต้องถามว่าทำไมคนอื่นเขา รู้เรื่องแต่เรากลับไม่รู้ เพราะฉะนั้นเราควรกระตือรือร้นหาทางช่วยตนเองให้รู้และเข้าใจให้ได้ บางคนลางานทิ้งงานกลายเป็นคนตกงานเพียงเพราะถูกตำหนิและหุนหันพลันแล่น ตัดสินใจ ลาออกด้วยเพียงรู้สึกน้อยใจ เมื่อเราตกงานคนรอบข้างต้องลำบาก ตัวเองลำบาก ถ้าเรามีวุฒิภาวะ เราคงใช้สติพิจารณาและเลือกการตอบสนองอย่างรอบคอบและสร้างสรรค์ นั่นจะทำให้ทั้งตัวเอง และบุคคลรอบข้างได้รับประโยชน์สูงสุด
หวังว่าแต่ละคนจะมีวุฒิภาวะเพิ่มพูนขึ้นเรื่อยๆ เฉพาะอย่างยิ่งเรื่องความรับผิดชอบต่อ ชีวิตของตน จำไว้เสมอว่าการเรียนรู้ การรับฟังจากผู้อื่นเป็นเรื่องดีและมีประโยชน์ แต่การให้ คนอื่นรับผิดชอบชีวิตแทนตนเป็นเรื่องให้โทษแก่ตนเองและผู้อื่น
..................................................................................................
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น